Uzun zamandır beklenen Ethereum birleşmesi Eylül ortasına yaklaşırken, ETH 2.0’ın ne olduğuyla ilgili tartışmalar hızlı ve öfkeli hale geldi. Kripto’da deneyim sahibi yatırımcılar birleşmenin potansiyel sonuçlarını tartışırken, bu kavram kriptoya yeni başlayanlar için yabancı olabilir. Bu makale, ETH 2.0’ın temellerini ve ETH 1.0’dan nasıl farklı olduğunu açıklamaktadır.
“Huobi Group CFO’su Lily “Ethereum 2.0’ın kullanıclara sağladığı avantaj, ödülleri daha kapsamlı ve daha geniş bir kullanıcı ağı için kullanılabilir hale getirmesidir, çünkü staking ile önceki İş Kanıtı (Proof of Work) çerçevesiyle yapılan madenciliğin aksine, daha fazla kullanıcının katılarak blok zinciri defterinin sürdürülmesini sağlar. Kullanıcılar, kendi doğrulayıcı düğümlerini çalıştırarak veya üçüncü taraf staking sağlayıcılarını kullanarak ETH 2.0’ı stake edebilecekler. Huobi Global, kullanıcılarına da bu tür staking fırsatlarını sunmayı planlıyor.” dedi.
ETH 2.0 nedir?
ETH 1.0 veya ETH 1.X ile karşılaştırıldığında, ETH2, artan işlem hacimlerinin neden olduğu talepleri daha iyi karşılamak için tüm Ethereum zincirinin verimliliğini ve ölçeklenebilirliğini yükseltmeyi amaçlayan bir ağ güncellemesi olarak görülebilir. ETH 1.0 ve ETH 2.0 arasındaki en büyük fark, kullanılan konsensüs mekanizmasıdır: ETH 1.0, İş Kanıtı (PoW) modelini uygularken ETH 2.0, Hisse Kanıtı (PoS) modelini kullanır.
ETH 1.0, genellikle akıllı sözleşmelerin bulunduğu yürütme katmanı olarak bilinir. ETH 2.0, ağa katkıda bulunanların öngörülen kurallara göre hareket etmesini sağlayan bir konsensüs katmanı olarak adlandırılır.
ETH 2.0 kavramı ne zaman ortaya çıktı ve nasıl çalışıyor?
ETH 2.0, ağın kapasitesini ve ölçeklenebilirliğini geliştirmek amacıyla 2020’nin sonunda başlayan aşamalı bir projedir. Tüm sürecin tamamlanması birkaç yıl sürebilir. Her aşama, Ethereum ağının işlevlerine ve kapasitesine yeni iyileştirmeler getiriyor
1 Aralık 2020’de başlayan ilk aşamada Ethereum, staker ağını yöneten ve koordine eden bir hesap defteri olan Beacon zincirini yayınladı. Günümüzün Ethereum ana ağının aksine, Beacon zinciri işlemleri işlemez veya akıllı sözleşme etkileşimlerini işlemez. Bunun yerine, PoS’u Ethereum ekosistemine tanıtmaya hizmet etti.
İkinci aşama, 19 Eylül’de gerçekleşmesi muhtemel olan Beacon zinciri ve Ethereum ana ağının birleşmesini ifade eden birleştirme olarak bilinir. Birleştirmeden sonra, Ethereum ağının konsensüs mekanizması PoW modelinden PoS modeline geçecektir.
Son aşama parçalamadır (Sharding). Bu, bilgisayar bilimlerinde yaygın bir kavramdır. Ethereum bağlamında, parçalama, tüm ağ üzerinde toplamaların (rollups) ihtiyaç duyduğu büyük miktarda veriyi işleme yükünü bölerek katman 2 toplamalarıyla sinerjik olarak çalışacaktır. Ethereum’un resmi web sitesine göre, birleştirme aşamasının ardından 2023’te gerçekleşmesi beklenen sharding, ağ tıkanıklığını azaltmaya ve saniye başına işlemleri artırmaya devam edecek.
ETH 2.0 ve ETH 1.0 arasındaki büyük farklar nelerdir?
ETH 1.0 ile karşılaştırıldığında, ETH 2.0, normal bir yükseltmeye kıyasla bir devrime daha yakın olarak görülmelidir. Aşağıdaki büyük değişiklikler gerçekleşecek:
- Konsensüs mekanizması ilk kez PoW modelinden PoS modeline geçiyor. Yenilikçi PoS tabanlı konsensüs protokolü Casper FFG’nin ilk gerçekleştirilmesidir.
- PoW konsensüs mekanizması altında, ETH1.0 sadece bir ana zincire sahiptir. ETH 2.0, ölçeklenebilirliği artırmak için Beacon zincirine ve 1024 parça zincirine sahip olacak. Farklı parça zincirleri birbirleriyle iletişim kurabilir ve Beacon zinciri tarafından tek tip olarak kontrol edilir ve doğrulanır.
- ETH 2.0’daki tokenize edilmiş varlığın BETH veya Beacon ETH olarak adlandırılması muhtemeldir. Orijinal ETH tokeni, ETH 2.0’da kullanılamaz ve ETH token sahipleri, ETH tokenini BETH’ye 1: 1 oranında kullanmalıdır. Bu geri ödeme mekanizması, ETH 1.0 üzerindeki akıllı sözleşme tarafından işlenecek ve Beacon zinciri tarafından denetlenecektir.
- Staking, ETH 2.0’daki ana işlevlerden biri olacaktır. Kullanıcılar, Beacon zincirinde doğrulayıcı olmak için 32 BETH stake edebilirler.
ETH 2.0’ın Avantajları
Basitçe söylemek gerekirse, ETH resmi web sitesine göre, ETH 2.0 yol haritasının nihai hedefleri, ağı daha çevre dostu, daha güvenli ve verimli hale getirecek PoS konsensüs mekanizması ve parça zincirleridir.
Şu anda, ETH1.0’ın konsensüs mekanizması PoW modeline dayanmaktadır. PoW, zincirler üzerinde bloklar oluşturmak için “madencilik” olarak bilinen karma (bilgi işlem) gücüne dayanır. Madenciliğin doğası gereği PoW, bazı ülkelerin madencilik işine yasak getirmesinin temel nedeni olan yüksek elektrik tüketimi talep ediyor.
PoS modeli, konsensus için madencilik yerine doğrulayıcılara dayandığından, daha yüksek güvenlik ve istikrarın yanı sıra enerji tasarrufu sağlayan PoW modelinde bir iyileştirme olarak kabul edilir.
ETH’nin ana zinciri, ardışık olarak bağlı bloklardan oluşan tek bir zincirdir. Mevcut işlem işleme kapasitesi, her bir düğümün bu ardışık bağlı bloklardaki her işlemi işlemesi ve doğrulaması ihtiyacı ile sınırlıdır.
Sharding, ETH’nin ana zincirini bölen ve veri işlemeyi birçok düğüme dağıtan bir mekanizmadır. Bu sayede işlemler aynı anda paralel shard zincirlerinde işlenebilir. Her parça zincirini, Ethereum’u tek şeritten çok şeritli bir otoyola yükselterek, yoğun bir otoyola eklenen yeni bir şerit olarak düşünün.
Şu anda, ETH 1.0 saniyede yaklaşık 30 işlemi gerçekleştirebilir ve bu da genellikle gecikmelere ve trafik sıkışıklığına neden olur. ETH 2.0, parça zincirleri aracılığıyla gerçekleştirilebilecek saniyede 100.000 işlemi işleme yeteneği vaat ediyor.
ETH 2.0 ayrıca güvenlik göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Çoğu PoS ağının az sayıda doğrulayıcısı vardır, bu da sistemi daha merkezi hale getirir ve ağ güvenliğinden ödün verir. ETH 2.0, merkeziyetsizlik ve daha yüksek güvenlik elde etmek için minimum 16.384 doğrulayıcı gerektirir.
