Blockchain Türkiye Platformu (BCTR), “Hukuk, Düzenlemeler ve Kamu ilişkileri Çalışma Grubu” tarafından hazırlanan “Dünyada Blokzinciri Regülasyonları ve Uygulama Örnekleri” raporu yayınlandı.
“Adem-i merkeziyetçi sisteme bölgesinde liderlik eden bir Türkiye yaratmak” vizyonu ile Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) çatısı altında bir inisiyatif olarak kurulan Blockchain Türkiye Platformu (BCTR), “Türkiye’de sürdürülebilir blockchain ekosistemi oluşturarak, bu teknoloji ile yeni dönem iş yapış biçimlerinin önündeki zorlukların giderilmesine yönelik bir paylaşım platformu oluşturma” misyonunu kendisine şiar edinmiş, kar amacı gütmeyen bir organizasyon.
BCTR çatısı altında yer alan Çalışma Grupları ile blockchain teknolojisine ilişkin güncel konuları ve kullanım alanlarını değerlendirmek; ilgili paydaşları bir araya getirmek ve Blockchain teknolojisinin Türkiye’de yaygınlaşması, bilinirliği ve kullanımının artırılması, faydalarının araştırılması ve stratejik önceliklerinin saptanması için yayınlar hazırlama ilkeleri çerçevesinde, BCTR ilk raporlarını yayınlamaya başladı.
Hukuk, Düzenlemeler ve Kamu ilişkileri Çalışma Grubu tarafından hazırlanan “Dünyada Blokzinciri Regülasyonları ve Uygulama Örnekleri” raporu, kendi alanında önemli bir ihtiyaca cevap vermek üzere hazırlandı ve stratejik bir yol haritası niteliği taşıyor. Hazırlanan raporun Yönetici Özeti aşağıdaki satırlar ile okuyucularını karşılıyor;
Günümüzde akademisyenlerden sivil toplum kuruluşlarına ve iş dünyasındaki aktörlere kadar çeşitli disiplinlerden araştırmacı ve uygulayıcılar, blokzinciri teknolojisinin hayatımıza devrim niteliğindeki hızlı girişini ve etkilerini konuşmakta ve tartışmakta; genel olarak yeni teknolojilerin insan hayatına getireceklerine hazır olmak amacıyla mevcut ve potansiyel durumları incelemekte, değerlendirmekte ve bunlara karşı aksiyon planı hazırlamaktadır.
Blockchain Türkiye Platformu tarafından karşılaştırmalı olarak hazırlanan
bu rapor ile blokzinciri teknolojisine yönelik dünya çapındaki regülasyon çalışmalarını okuyucuların dikkatine sunmaktayız. Çalışma kapsamında, dünyada hâlihazırda hazırlık aşamasında olan ve tamamlanmış mevzuat çalışmalarını, günümüzde karşımıza çıkan uygulama alanları ile birlikte ana hatlarıyla ele
aldık. En nihayetinde de Blockchain Türkiye Platformu olarak blokzinciri teknolojisine ilişkin regülasyon ihtiyacı ve benimsenmesi gereken politikalara dair görüşlerimizi okuyucularımızın dikkatine sunarak çalışmamızı tamamladık.
Bu raporun hazırlanma sürecinde, Türkiye Bilişim Vakfı ve rapora katkılarını sunmuş olan üyeler tarafından, Türkçe ve yabancı birçok kaynaktan yararlanılarak; en güncel gelişmelerin ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, ülkelerin düzenleyici ve denetleyici kurum ve kuruluşlarının yayımlamış oldukları rapor ve açıklamaları ile kamuya açık kaynaklardan faydalanılmıştır. Rapor kapsamında genelden özele inen bir yaklaşım ile öncelikle salt olarak blokzinciri teknolojisi özelindeki düzenleme faaliyetlerini, ardından blokzinciri uygulamalarına dair düzenleme faaliyetlerini ve son olarak çeşitli kuruluşların işbirliği anlaşmalarını inceledik.
Bilindiği gibi, kriptoparalar ile dikkatleri üzerine çeken blokzinciri teknolojisi, ayrıca dijital kimlik ve akıllı sözleşmeler vasıtasıyla da karşımıza çıkmaktadır. Ülkelerin regülasyon çalışmaları ve yaklaşımları incelendiğinde, doğrudan blokzinciri teknolojisi özelinde düzenleme getirmekten ziyade blokzinciri uygulamaları üzerinden ilerleyerek hem vatandaşları, piyasayı risklere karşı korumak hem de oyunculara hareket alanı kazandırarak pazarın büyümesini sağlamak amacıyla bir mevzuat çerçevesi çizmeye çalıştıkları görülmektedir. Blokzinciri teknolojisine küresel düzeyde kabul gören bir düzenleme getirilememiş olsa da küresel uyumun sağlanması amacıyla ülkeler arası teşvik edici işbirlikleri söz konusudur.
Düzenleyici faaliyetlerin odak noktasını ise daha çok blokzinciri uygulamaları oluşturmaktadır. Bu noktada, kriptopara uygulamalarına verilen öncelik konunun güvenlik ve vergi boyutundan kaynaklanmaktadır, bu nedenle her ülke kendi sosyo-politik düzenine uygun bir yaklaşım izlemeyi tercih etmektedir. Finans sektöründe çeşitli riskleri ve tartışmaları beraberinde getiren kriptoparalar için ülkeler, güvenlik endişeleriyle vatandaşlarını uyarmakta ve hatta bazı ülkeler doğrudan kriptopara faaliyetlerini yasaklayıcı veya engelleyici düzenlemeleri tercih etmektedirler. Öte yandan, finansal işlemlerde güven prensibinin hâkim olduğu ülkelerde ise kriptopara faaliyetlerinin kısıtlayıcı olmayan ancak düzenleyici bir yasal çerçeveye oturtulduğu görülmektedir. Ülkelerin kriptopara uygulamalarına ilişkin düzenleyici faaliyetleri dünyada aynı coğrafi bölge içerisinde dahi farklılık arz etmektedir. Örneğin; Amerika kıtasının güneyindeki ülkelerde kriptoparaların hukuki statüsü konusunda tam bir netliğe varılamamışken, Kuzey Amerika ülkelerinin konuya daha farklı yaklaştığı ve kriptopara uygulamalarını belli bir düzenleme çerçevesi altında destekledikleri görülmektedir.
Kriptoparalar kadar ses getirmemiş olsa da ülkelerin düzenleyici otoriteleri ve ilgili paydaşlar tarafından merakla takip edilen dijital kimlik ve akıllı sözleşme uygulamaları ise henüz regülasyon çalışmalarında tam bir yer edinememiştir. Özellikle dijital kimlik kullanımları dünyada ilgiyle izlenmekte ve dijital kimlik faaliyetleri Avrupa Birliği’nde tek bir düzenleme çerçevesi altında tanımlanmaya çalışılmaktadır.
Dünya çapındaki blokzincirine yönelik hukuki gelişmeler incelendiğinde ülkelerin bu aşamada önünde iki seçenek bulunduğu söylenebilir. Bunlardan ilki; blokzinciri teknolojisini doğrudan mevcut mevzuat altında düzenlemeye tabi tutmak veyahut bu teknolojiye yeni bir düzenleme çerçevesi getirmektir. İkincisi ise doğrudan bir regülasyon çalışmasında bulunmadan sektörde oyuncuların blokzinciri teknolojisine ve uygulamalarına ilişkin tepkilerini gözlemleyerek nasıl bir regülasyon ihtiyacı olduğunu ortaya koymaktır. Her iki yaklaşım da olumlu ve olumsuz yanlarıyla eleştirilere tabi tutulsa da başta Türkiye olmak üzere ülkelerin bu yeni teknolojiye kayıtsız kalması mümkün değildir.
İlgili raporu buradan indirebilirsiniz.
Eğer BCTR ağına dahil olmak, kurumsal olarak BCTR Çalışma Gruplarına katılmak, hazırlanan raporlara katkı sağlamak isterseniz üyelerimiz sayfasından detaylı bilgi alabilirsiniz.
