Facebook’un Libra adını verdiği dijital parasını tanıtması dünya çapında sadece düzenleyicilerin değil merkez bankalarının da oldukça dikkatini çekti. Libra sonrası merkez bankası destekli dijital para birimleri (CBDC) hiç olmadığı kadar konuşulmaya başlandı.
Çin hali hazırda bu yarışa liderlik ediyor diyebiliriz. Ülkede blokzinciri ekosisteminin büyümesi için kapsamlı çalışmalar yapılıyor, ancak dijital yuan’ın ne zaman piyasaya sürüleceği henüz kesin değil.
Buna karşın Çin’den olsun ya da olmasın bir noktada CBDC’lerin piyasaya sürüleceğine dair şüphe duyulmuyor. ConsenSys’in “Merkez bankaları ve dijital paranın geleceği” başlıklı yeni bir raporunda dijital para birimi çıkartacak ülkeler için bunun yararı üzerine duruluyor. Daha ucuz sınır ötesi para transferleri, bankalararası ödeme anlaşmalarının iyileştirilmesi ve perakende pazarlarda inovasyonun hızlandırılması gibi faydalar listeleniyor.
Raporda konuyla ilgili olarak şöyle bir ifade yer alıyor: “Dijitalleştirilmiş varlık piyasaları yaratıldıkça işlemlerin derhal çözülebilmesi için dijital ödemelere ihtiyaç duyulacak. CBDC, büyük ölçekli, merkezi olmayan bir takas ve varlık kaydına olanak tanıyan, uygulanabilir, geniş tabanlı bir blokzinciri ödeme sistemi sunmanın temel bileşeni olabilir”
Raporda, merkez bankalarının dijital para birimlerini çıkarmaması durumunda Libra benzeri özel ödeme sistemlerinin gelişebileceğini ve bunun da kendileri için risk doğurabileceği belirtiliyor.
“CBDC risksiz ve geniş bir şekilde erişilebilir alternatif sunacak. Bunun başka faydaları da olabilir. Mesela finansal sisteme muazzam bir verimlilik getirerek maliyet tasarrufu sağlamaya yardımcı olabilir.”
Son olarak raporda, merkez bankalarının, paranın izlenmek üzere tasarlandığı göz önünde bulundurularak yaptırımları ve kara para aklama karşıtı politikaları etkili bir şekilde uygulamak için dijital para birimini kullanabileceği öne sürülüyor.
CBDC’lerin ortaya çıkması blokzinciri teknolojisinin de bir nevi ana akıma yayılmasını sağlayabilir. Bununla birlikte alternatif blokzinciri tabanlı ödeme sistemlerinin ortaya çıkma ihtimali var. Teknolojinin bu alanda sunduğu potansiyel gerek merkez bankalarının gerekse Facebook gibi teknoloji devlerinin ilgisini çekmeye devama ediyor.
