Müşteriler satın aldıkları ürünler hakkında daha fazla güven talep ettikçe gıda üreticileri, daha detaylı tedarik zinciri bilgileri sağlamak için blokzinciri teknolojisine yöneliyorlar.
Söz konusu gıda olunca tüketiciler için şeffaflık ve izlenebilirlik hiç olmadığı kadar önemli bir hale geliyor. Dolayısıyla gıda üreticileri, çiftçiler ve perakendeciler de gıda güvenliği ve tazeliğini sağlamak için baskı altındalar. Diğer taraftan da tedarik zinciri verimliliğini ve kârlılığını artırmak istiyorlar.
İki taraf için de iyi haber; son yıllarda teknolojinin gelişimiyle birlikte bu konulara yönelik önemli adımlar atıldı. Bunlardan en bilineni ise tedarik zinciri boyunca tarafların birbirlerine bağlanmasını ve veri paylaşımı yapmalarını sağlayan, IBM’in blokzinciri tabanlı Food Trust sistemi.
IBM blokzinciri lideri Jessica Douglas, tüketicilerin ürünleri satın alma yaklaşımlarında ciddi değişimlerin olduğunu söylüyor: “Tüketiciler satın aldıkları ürünler, kaynak kullanımı, emeğin etik uygulamaları ve sürdürülebilir üretim, paketleme ve nakliye gibi konularında çok daha fazla bilgi ve güvence talep ediyorlar.”
Douglas, IBM’in Ulusal Perakende Federasyonu ile birlikte yürüttüğü ve 19.000 tüketiciye yapılan son ankete de dikkat çekiyor. Ankete göre beş tüketiciden dördü, şirketlerin sertifikalar gibi ürün orijinallik garantisi vermesinin önemli olduğuna inanıyor ve bu tüketicilerin yüzde 71’i tam izlenebilirlik ve şeffaflık sunan ürünler için yüzde 37’ye kadar ek ücret ödemeye hazır.
Douglas, teknolojinin kullanımıyla ilgili olarak: “Blokzinciri teknolojisi, değiştirilemeyen bloklar halinde gruplandırılmış işlemlerin kalıcı bir kaydını sağlar. Tedarik zincirlerini hatalara ve sahtekarlıklara karşı savunmasız bırakan geleneksel kağıt kullanımı ve manuel incelemeden oluşan sistemlere bir alternatif yaratır.” ifadelerini kullanıyor.
Gıda izlenebilirliği örnekleri
Fransız perakende devi Carrefour, et, süt ve meyve ürünlerinin takibi için blokzinciri teknolojisini kullanıyor. Teknoloji, tüketicilerin hasat veya paketleme zamanı gibi ürünlere ilişkin ayrıntılı bilgileri görmelerine, ürünlerin kalitesi konusunda güvence vererek onların hangi ürünlerden kaçınmaları gerektiğine yönelik karar vermelerini kolaylaştırıyor.
Diğer taraftan ABD’deki büyük gıda ve ilaç satıcılarından olan Albertsons da yüksek riskli gıda ürünlerinin takibine yardımcı olması için blokzinciri teknolojisini kullanıyor. 2019 yılında roman marulu, ülke çapındaki onlarca koli basili vakasından dolayı toplatılmıştı. Albertsons da dağıtım merkezlerinden birinde marulların tedarik zinciri boyunca yolculuğunu izlemek için blokzinciri teknolojisi kullanmaya başladı. Bunu diğer kategoriler için de genişletmeyi düşünüyor.
