Haziran ayında duyurusu gerçekleşen blockchain altyapısına sahip kripto para çözümü Libra ve Facebook’un bu platform ile olan ilişkilerine ve çözümlerine yönelik özel bir sunum gerçekleştirmek üzere Londra’dan gelen misafirlerimizi ağırladık.
18 Haziran tarihinde resmi duyurusu gerçekleşen ve WhitePaper çalışması yayınlanan, blockchain altyapısı üzerinde kurgulanmış küresel kripto para çözümü, Libra tüm dünyanın dikkatlerini üzerine çekmeyi başardı. Bu çerçevede Facebook Türkiye ekibinin aracılığı ile Libra Association COO’u Bertrand Perez, Facebook Türkiye Kamu Politikaları Müdürü Pınar Hoşafçı ve Facebook Türkiye Kamu Politikaları Departman Başkanı Çağatay Pekyörür’ü misafir ettik. BCTR Yürütme Kurulu, Libra Platformu ve Facebook’un bu platform üzerindeki cüzdan çözümü olan Calibra’ya yönelik gerçekleştirilen sunumları dinleyerek bu çerçevede sorularını muhataplarına yönelttiler.
Libra Derneği merkezi İsviçre’de bulunan ve kâr amaçlamayan bir organizasyon. Bu organizasyonun fikir liderliğini ise Facebook’un blockchain ve kripto paralara yönelik çalışmaları teşkil ediyor. Libra Association Operasyon Yöneticisi (COO) Bertrand Perez yaptığı sunumda “Dünyada 2 milyara yakın kişinin bankacılık ve finans çözümlerine erişimi yok ancak bunların 1 milyarı bir cep telefonu sahibi bu kullanıcıları finansal sisteme dahil edebilecek küresel bir çözüme ihtiyaç vardı. Libra Derneği bu amaçla kuruldu diyor.”
Libra Derneği’nin şu anda 28 kurucu üyesi bulunuyor ancak Perez’in belirttiğine göre Libra ağı 2020 yılında faaliyete girene dek bu üye sayısı en az 100’e ulaşacak ve üyelerin hiç birisinin dernek üzerinde yüzde 1’den daha fazla söz hakkı olmayacak.
Libra ağı üzerinde yaratılan Libra tokenları ise enflasyondan etkilenmemek üzere ABD doları, Euro, Sterlin, Japon Yeni ve nispeten düşük oranda devlet tahvilleri ile oluşturulan bir sepet fon tarafından desteklenecek. Libra tokenlarının değeri bu sepete bağlı olarak değişim gösterebilecek ama orta ve uzun vadede enflasyondan etkilenmemesi ve dengeli bir değer saklama niteliği barındırması hedefleniyor. Perez’in dinleyicilerden gelen sorulara verdiği cevaptan anladığımız kadarıyla gerekirse dernek üyeleri ortak bir karar alarak bu sepetin yapısı üzerinde değişikliğe gidebilecek.
Derneğin yapısı göz önüne alındığında büyük oranda ABD merkezli ve batılı firmalar tarafından oluşturulduğunu görüyoruz. Öte yandan Libra’nın hedefleri arasında finansal sisteme dahil etmeyi hedeflediği kullanıcıların büyük çoğunluğu Asya ve Afrika bölgesinde yaşıyor. Bu bir tezat teşkil etmiyor mu? Bu soruya Perez, “Şu anda yola yeni çıktık ve bir sene içerisinde hedeflediğimiz 100 üyeye ulaşırken gelişmekte olan ülkelerden katılımcıları da aramıza almaya öncelik vereceğiz” diyerek cevap veriyor.
Perez’in cevapladığı bir diğer soru küresel ölçekte faaliyet gösterecek şekilde kurgulanan bir finansal aracın, tüketicilerin kitlesel davranışları sebebiyle küresel piyasalarda bir dalgalanmaya yol açıp açmayacağına yönelik. Perez sistemin şu anda faaliyete geçmediğini, süreç içerisinde oluşacak fon büyüklüğünün küresel piyasaların büyüklüğü göz önüne alındığında bu etkiye sahip olabilecek denli büyük olmayacağını değerlendirdiklerini ve uzmanlarında görüşlerinin bu yönde olduğunu belirtiyor. Peki, insanlar Libra satın almaya başladıklarında bunu nerede harcayacaklar? Cevap basit, “öncelikle ağın üyesi olan Pazar yerleri ve platformlarda.”
Küresel ölçekteki finansal bir aracın beraberinde getirdiği en önemli soruların başında yasal düzenlemelere uyumluluk geliyor. KYC (Know Your Customer – Müşteri Tanıma Gereksinimleri), AML (Anti Money Laundering – Kara Para Aklamayı Engelleme) gibi yasal düzenlemeler açısından Libra Derneği’nin fonksiyonu ne olacak? “Libra blockchain ağında dört temel bilgiyi saklıyoruz” diyor Perez; “Gönderici adres, alıcı adres, gönderilen miktar ve zaman damgası”. Libra ağında kimlik bilgileri kayıtlı olmayacak. Peki, bu bilgileri kim tutacak? Libra ağına bağlanan cüzdanları sağlayan firmalar, faaliyet gösterdikleri ülkelerin yasal düzenlemelerine uyumlu hareket edecekler ve bu bilgileri saklayacaklar.
Facebook Türkiye Kamu Politikaları Yöneticisi Pınar Hoşafçı, yaptığı sunumda Facebook’un tüm diğer üyeler gibi Libra Derneği’nin üyelerinden birisi olduğunu belirtiyor. Facebook’un Libra ağı üzerinde çözüm geliştirmek için kurduğu şirketin adı ise Calibra. Calibra Facebook’un mevcut Messenger ve WhatsApp uygulamaları içinde yer alacak dijital cüzdanları geliştirecek. Ayrıca sadece Calibra’ya özel bir dijital cüzdan uygulaması da olacak. Facebook’un bu işi gelir odaklı düşünmediğini belirten Hoşafçı öte yandan Calibra’nın bir ticari niteliğe sahip olduğunu da belirtiyor. Hoşafçı’nın verdiği bilgilere göre Calibra için en önemli kriterler arasında müşterilerin kimlik doğrulamasını yasal çerçevede yapmak yer alıyor. Bu süreç cep telefonu doğrulaması ve resmi kimlik doğrulamasını içerecek şekilde çalışacak farklı yöntemleri içerecek.
Hoşafçı, Türkiye’deki 6493 sayılı kanun çerçevesinde finansal verilerin Türkiye’de saklanması gerektiği ve bu çerçevede Calibra’nın nasıl hareket edeceğine yönelik gelen bir soruya, “Calibra faaliyet gösterdiği ülkelerde yerel mevzuata saygı duyacak olup, bu doğrultuda Türkiye’deki yasal gereksinimler değerlendirilecektir” diyerek cevap veriyor.
Facebook Türkiye Kamu Politikaları ekibi Türkiye’de görüşmeler yapmaya devam edeceklerini ve özellikle kamu kurumları ile iletişim halinde hareket edeceklerini belirtiyor.
Facebook, Calibra çözümlerini 2,7 milyar kullanıcısının cebine rahatlıkla ulaştırabilir ancak bu uygulamaların çalışıp çalışmayacağını her ülkenin yasal düzenlemelerine ne denli uyumlu olduğu belirleyecek. Libra ve bu platforma bağlı çözümleri, blockchain çerçevesinde ele alarak takip etmeye ve okuyucularımızla paylaşmaya devam edeceğiz.
