T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın bizzat tanıtımını yaptığı “Türkiye 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” planında, “Ulusal Blokzincir Altyapısı” özel bir madde olarak yer alıyor.
18 Eylül 2019 tarihi itibariyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından duyurusu gerçekleşen “Türkiye 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejik Planı” çerçevesinde blokzinciri özel bir madde olarak yer aldı.
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank‘ın katılımı ile gerçekleştirilen özel bir basın toplantısında, “Milli Teknoloji Hamlesi” olarak tanımlanan stratejik planda 5 stratejik bileşen bulunuyor. Bunlardan “Altyapı” başlığı altında “Ulusal Blokzincir Altyapısı” özel bir bölüm olarak ele alınıyor. Yayınlanan planda bu bölüm içerisinde önce blokzinciri teknolojisinin önemi vurgulanıyor.
Blokzincir “bitcoin” gibi sanal para birimleri ile ünlenmiş olsa da, merkezi otoriteye ihtiyaç olmadan sisteme dahil olan tarafların birbirine güvenerek işlem yapabilmelerini sağlayan dağıtık bir iletişim altyapısı sunmaktadır. Bu özelliği sayesinde, akıllı sözleşmelerden, tedarik zinciri sürecinin şeffaf ve güvenilir takibine kadar birçok alanda da kullanım imkânı olan, aracıları ortadan kaldıracağı için geleceği şekillendirecek yeni iş modelleri oluşturan teknolojilerden biridir. Örneğin, Amerikan borsası NASDAQ, blokzincir tabanlı üç farklı pilot uygulama üzerinde çalışmaktadır. Hisse ihracı ve takibi, e-oylama ve İsveç ortak fonu ile iletişim. Güney Kore blokzincir altyapısının ülke genelinde gelişimi için kamu ihtiyacı olan hayvancılık tedarik zinciri yönetimi, gümrükleme, e-oylama, gayrimenkul alım-satım, uluslararası e-belge yönetimi ve deniz lojistiği alanlarında pilot projeler belirlemiş ve bu projelerde geliştirme yapacak girişimciler için fon ayırmıştır.
Akabinde ise stratejik plan kapsamında hedefler paylaşılıyor;
- Ulusal blokzincir altyapısının geliştirilmesi ve bu sayede yeni ve yükselen bir teknoloji olan blokzincir tabanlı ağ oluşturulması teşvik edilecektir.
- Blokzincir teknolojisi üzerinde uygulama geliştirme yetkinliğinin oluşması için öncelikle kamu merkezli uygulamalardan (örneğin, tapu kayıt, diploma, gümrük uygulamaları vb.) blokzincir altyapısına taşınabilir olanların tespit edilerek “Açık Kaynak Platformu” inisiyatifi bünyesinde projelendirilmesi sağlanacaktır.
Bu ifadeler ile “Açık Kaynak” kültürüne yapılan atıf, gerçekleştirilecek çalışmaların sadece Türkiye özelinde değil aynı zamanda küresel uyumluluk anlamında da öncü olabileceği şeklinde yorumlanabilir. Blokzinciri gibi çok taraflı ve ekosistem odaklı bir teknoloji için Türkiye’de harcanacak çabaların ve geliştirilecek çözümlerin küresel arenada da değer üretebileceğini öngörebiliriz.
- Yeni, güvenli iş modeli ve süreçlerin (tedarik zinciri, bankacılık, hukuki takip uygulamaları vb.) testi için geliştirilen blokzincir altyapısında kurgu ve uygulama modelleri üzerinden pilot uygulamaların yapılması için test ortamı ve katılımcı kümesi oluşturulacaktır.
-
Geliştirilen blokzincir uygulamalarının mevzuata uyumluluk testlerinin yapılması için düzenleyici kurul ile birlikte “sanal mevzuat test alanı” (regulatory sandbox) oluşturulması, testleri başarı ile tamamlayan girişimlerin sertifikasyonunun yapılarak yatırım almalarının desteklenmesi hedeflenmektedir.
“Sanal mevzuat test alanı” olarak tanımlanan Sandbox ortamı özellikle finansal teknolojilerin geliştirilmesi, test edilmesi için büyük önem taşırken her türlü düzenleyici ile uyumluluk açısından girişimler için büyük önem taşıyan bir imkan. Bu imkanın geliştirilmesi, genişletilmesi ve uygulamaya alınması blokzinciri çalışmalarının ötesinde de girişimler için avantajlar sağlayama potansiyeline sahip.
